Phụ huynh nên dạy trẻ tư thế nói “Không”, tức hai tay chống hông, hai chân hơi tách ra, hai vai mở rộng và đầu ngẩng cao.
Việc cha mẹ giáo dục con cái tự bảo vệ bản thân, tôn trọng cơ thể người khác không phải điều gì quá lớn lao. Nhưng những ý tưởng nhỏ này có thể tạo ra sự khác biệt lớn cho xã hội và thế hệ tương lai.
1. Từ những năm đầu đời, hãy khuyến khích trẻ chia sẻ cảm xúc
Ngay từ nhỏ, cha mẹ nên dạy trẻ cách thể hiện, kiểm soát và hiểu về những cảm xúc của mình. Hãy kiên nhẫn lắng nghe trẻ chia sẻ về cảm xúc, bày tỏ sự quan tâm, đồng cảm và đưa ra những định hướng cho bé. Cách làm này giúp trẻ hình thành thói quen chia sẻ với gia đình.
2. Nói về cảm giác an toàn và không an toàn
Trẻ thường khó phân biệt giữa an toàn và không an toàn hoặc không nhận thức được thế nào là không an toàn. Phụ huynh cần giải thích, hướng dẫn trẻ. Từ đó, mỗi khi cảm thấy không an toàn, trẻ có thể nói chuyện với cha mẹ hoặc người lớn ngay lập tức.
3. Dạy trẻ những dấu hiệu bất thường của cơ thể
Phụ huynh hãy dạy trẻ nhận biết một số cảnh báo không an toàn của cơ thể như đau bụng, tim đập nhanh… Và khi cơ thể bé xuất hiện những trạng thái đó, hãy nhắc nhở trẻ thông báo ngay cho cha mẹ và người lớn.
4. Giúp trẻ chọn 3 đến 5 người lớn đáng tin cậy để chia sẻ
Phụ huynh nên chọn những người đảm bảo an toàn tuyệt đối, có thể thay cha mẹ trong trường hợp khẩn cấp. Người được chọn có thể không phải là thành viên trong gia đình hoặc là người trẻ có thể dễ dàng tiếp cận khi gặp nguy hiểm như cảnh sát.
5. Giải thích mọi người đều có ranh giới cơ thể
Ranh giới cơ thể là không gian vô hình xung quanh cơ thể, không ai được phép chạm vào người trẻ nếu không được sự đồng ý. Con bạn có quyền nói “không” với hành động ôm, hôn… nếu chúng không muốn. Thêm nữa, hãy dạy con về những nụ hôn gió, đập tay khi muốn thể hiện cảm xúc.
6. Dạy con tôn trọng cơ thể của người khác
Điều này có nghĩa là nếu con bạn muốn chạm vào người khác như nắm tay, ôm… thì cần xin phép. Và nếu những người khác nói “không”, trẻ cần tôn trọng, thực hiện theo quyết định của đối phương. Dạy con tôn trọng cơ thể người khác cũng là đang dạy chúng tôn trọng chính cơ thể mình.
7. Hướng dẫn tư thế nói “Không”
Tư thế nói “Không” là hai tay chống hông, hai chân hơi tách ra, hai vai mở rộng và đầu ngẩng cao. Đây là tư thế thể hiện rõ lập trường của một người. Phụ huynh nên hướng dẫn trẻ thực hiện tư thế trên thường xuyên đi kèm nói “Không”, “Dừng lại”, “Tôi không thích điều đó”…
Tư thế này sẽ giúp trẻ tự tin hơn, hữu ích trong tình huống bị bắt nạt hoặc có ai cố ý chạm vào phần riêng tư trên cơ thể bé. Phụ huynh hãy huấn luyện trẻ thực hiện động tác trên khi 4-5 tuổi và trẻ sẽ hình thành thói quen này đến khi trưởng thành.
8. Từ khi trẻ còn nhỏ, hãy gọi đúng tên bộ phận sinh dục của bé
Ngay từ nhỏ, phụ huynh cần đảm bảo trẻ nắm rõ các bộ phận riêng tư trên cơ thể, bao gồm cả miệng. Hãy giải thích với con bạn rằng, riêng tư nghĩa là chỉ dành riêng cho trẻ. Vì vậy, nếu có người muốn chạm vào bộ phận riêng tư của bé, hoặc cho bé xem hình ảnh về những bộ phận đó, hãy từ chối bằng cách nói “Không”, “Dừng lại” và báo với người lớn ngay lập tức.
9. Khuyến khích con đứng lên bảo vệ những người bị bắt nạt
Trẻ có thể thực hiện hành động này bằng tư thế đứng tự bảo vệ bản thân và nói “Này! Dừng lại”. Nếu kẻ bắt nạt vẫn tiếp tục, hãy khuyến khích trẻ tìm đến sự giúp đỡ của người lớn.
10. Xóa bỏ định kiến giới
Phụ huynh nên phá vỡ định kiến giới trong suy nghĩ của trẻ ngay khi chúng còn nhỏ. Chẳng hạn, bạn hãy chỉ ra rằng không có đồ chơi bé gái bé trai mà chỉ có đồ chơi trẻ em. Khi bàn luận về một cô gái, hãy tập trung vào phẩm chất của cô ấy như thông minh, vui tính…, ít nói về ngoại hình. Với các chàng trai, nói ít về năng lực thể chất, thay vào đó hãy nhìn vào phẩm chất như tốt bụng, bao dung…
Việc xóa bỏ định kiến giới và bất bình đẳng giới sẽ làm giảm bạo lực và quấy rối tình dục, đặc biệt là đối với phụ nữ.